Kültür ve Turizm Bakanlığı’na bağlı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü Kaçakçılıkla Çaba Daire Başkanlığı grupları, hem yurt içinde hem de yurt dışında tarihi eser niteliğindeki kültür varlıklarının izini sürüp envantere kazandırıyor.
Daire Başkanlığı bünyesindeki Yurt Dışı Kaçakçılıkla Uğraş Şubesi takımlarının emniyet ve jandarmanın takviyesiyle yaptığı çalışmalar sonucu 2022 yılında Anadolu kökenli 1120 tarihi yapıtın yurt dışından Türkiye’ye iadesi sağlandı. Bu yıl getirilen 1120 eser ile 20 yılda yurt dışından iadesi sağlanan eser sayısı 9 bin 42 olarak kayıtlara geçti.
Öte yandan 393 bin 544’ü 2022 yılında olmak üzere son 3 yılda yurt içinde toplam 890 bin 158 kültür varlığı ve nesne, yurt dışına kaçırılmadan ele geçirilerek müze müdürlüklerinde koruma altına alındı.
BİNLERCE ARŞİV EVRAKI TARANIYOR
Yurt Dışı Kaçakçılıkla Gayret Şube Müdürü Burcu Özdemir, yurt dışına kaçırılmış yapıtların iadesi için yurt dışında bulunan müzelerin koleksiyonlarının, galerilerin satışlarının ve müzayede konutlarının kataloglarının yakından takip edildiğini belirtti.
Özdemir, Anadolu kökenli olduğu düşünülen eserler için akademisyenler ve müze uzmanları tarafından hazırlanan kapsamlı raporlar, kanıt niteliğindeki binlerce arşiv dokümanı ve kriminolojik datalar incelenerek iade taleplerinin oluşturulduğunu ve bu taleplerin Dışişleri Bakanlığı aracılığıyla ilgili ülkelere iletildiğini aktardı.
“İKİLİ MUTABAKAT YAPILAN ÜLKE SAYISI 12”
Özdemir, kültür varlıklarının iadesinde, ülkeler ortası mutabakatların kıymetli rol oynadığının altını çizerek “Kültür varlığı kaçakçılığının önlenmesi ve yapıtların köken ülkelere iadesinin sağlanması için Türkiye’nin ikili muahedesi bulunan ülke sayısı 2022 yılında Sırbistan, Ekvator ve İsviçre ile imzalanan mutabakatlarla 12’ye yükseldi” dedi.
Özdemir, “Kültür varlığı ticaretinin yapılabildiği ülkelerin, Türkiye üzere köken ülkelerle son derece şeffaf ve iş birliği halinde çalışması gerekiyor. Bu süreçlere olumlu katkıda bulunan ülkeler var. Son yıllarda ABD’nin savcılık ofisleriyle geliştirilen iş birlikleri, bu sürece çok olumlu katkılar vermekte. Biz bu tıp yaklaşımları, kültür varlığı ticareti konusunda pazar oluşturan ülkelerden de bekliyoruz” diye konuştu. (DHA)