TBMM Genel Konseyi’nde, bugün, CHP Kümesi’nin; “depreme karşı tedbir alınması, zelzele toplanma alanlarının tespiti, gerekli bölgelere toplantı alanları yapılması, eksikliklerin giderilmesi, sarsıntıya dayanıklılığı bulunmayan binaların saptanması” için verdiği Meclis Araştırma Önergesi’nin gündeme alınması önerisi görüşüldü.
CHP’nin önerisi üzerine konuşan CHP Adana Milletvekili Ayhan Barut, teklif üzerinde yaptığı konuşmada; şunları söyledi:
“BU PARAYI KİMLERE, NERELERE, NASIL HARCADINIZ?”
*Ne yazık ki ülkemiz yüzölçümünün yüzde 42’si birinci sarsıntı nesli bölgesindedir. Bu gerçeğe karşın kâfi ve aktif tedbir alınmadığı için yıllar içerisinde meydana gelen sarsıntılarda büyük acılar yaşadık, hala de yaşamaya devam ediyoruz.
*Bu zelzelelerde yaşanan can ve mal kayıpları ülkemizin sarsıntıya hazır olmadığını çok acı bir biçimde göstermiştir.
*Marmara’da 1999 yılında meydana gelen ve büyük can kaybı ve büyük yıkıma neden olan bu sarsıntıdan sonra yaraları sarmak için, faal tedbir almak için çıkarılan, herkesin zelzele vergisi olarak bildiği düzenleme kapsamında bugüne kadar 75 milyar para toplandı.
*Buradan soruyorum: Bu 75 milyar dolar para nerede? Bu paranın akıbeti ne oldu? Bu parayı kimlere, nerelere, nasıl harcadınız? Bu hususta mutlak surette Meclise, ulu millete hesap vermek zorundasınız.
“100 BİNDEN FAZLA İNSANIMIZI KAYBETTİK”
*1939 Erzincan sarsıntısından 1999 Marmara sarsıntısına kadar geçen müddette 100 binden fazla insanımızı kaybettik.
*Eğer faal bir tedbir alınsaydı, bugüne kadar kâfi adımlar atılsaydı biz, 17 bin 480 canımızı yitirdiğimiz 1999 sarsıntısından sonra Ege zelzelesi nedeniyle İzmir’de 117 yurttaşımızı, Elâzığ’da 41 vatandaşımızı tahminen de kaybetmeyecektik; canlarımız solmayacak, büyük hasar almayacaktık.
*Deprem gerçeğine rağmen faal tedbir alınması ve harekete geçirilmesi için yaptığımız çağrılarımız maalesef karşılıksız kalıyor, büyük acı ve yıkıma yol açıyor. Zelzelelerle ilgili tedbir yerine yeşil alanların imara açıldığını, sarsıntı alanında kullanılacak toplanma alanlarının da ranta kurban edildiğini iktidarınız periyodunda görüyoruz.
*Depremle ilgili verdiğimiz kanun tekliflerimiz reddediliyor, soru önergelerimiz cevapsız kalıyor, araştırma önergelerimiz ise Meclisin tozlu raflarında maalesef bekletiliyor.
“SİYASETİN GERECİ OLMAMALI”
*Deprem konusu siyasetin gereci olmaz, olmamalıdır da. Bu acı gerçek karşısında bile AKP iktidarı oralı olmuyor ve acılara göz yumuyor. Herkesin bildiği bir gerçek var ki sarsıntı ve öbür doğal olaylar insan eliyle afete dönüşmektedir.
*Bugün ülkemizin 18 kentinde, 502 mahalle ve köyünde, 80 ilçemizde yüzlerce yerleşim yerlerimiz direkt fay çizgileri üzerinde bulunuyor. Bu acı gerçekle sarsıntıda daha büyük acıların yaşanabileceğini, felaketin yaşanabileceğini gösteriyor.
“MECLİS’İ VAZİFEYE ÇAĞIRIYORUZ”
*Buna karşın İzmir sarsıntısından sonra kurulan Meclis Zelzele Kurulunda tam 522 sayfalık bir rapor hazırlandı. Bu raporda 268 unsurluk teklifler yer alıyordu. Meclis Başkanlığına sunulan en son raporun gereği neden yapılmadı, neden yapılmıyor? Raporlar kâğıt üzerinde neden kalıyor?
*Öneriler hayata niçin geçmiyor, niçin olumlu bir adım atmıyorsunuz? Zelzelelerde daha fazla can kaybı olmasın, ocaklar sönmesin, çocuklar anasız, babasız kalmasın istiyoruz. Sarsıntıların değil ihmalin öldürdüğünü de biliyoruz. Meclisi, aziz Meclisi misyona çağırıyoruz.
“BUGÜNDEN TEZİ YOK HAREKETE GEÇELİM”
*Derhâl sarsıntıya karşı aktif bir aksiyon planı hazırlanması, sarsıntı toplanma alanlarının yapılması, hasarlı binaların tespiti ve yıkılıp tekrar sağlam hâle getirilmesi, mevcut yapı stokunun güzelleştirilmesi, onarılması, güçlendirilmesi için bugünden tezi yok harekete geçelim.
*Siyasi ayrım gözetmeksizin herkes elini taşın altına koysun, unutmayalım ki mümkün bir sarsıntıda ihmaller sonucunda çok sayıda can hayattan kopartılacaktır. Burada zelzeleye karşı tedbir alıp harekete geçmeyen herkes sorumlu olacaktır.
İYİ PARTİLİ NUHOĞLU: “KAYBEDİLECEK VAKİT KALMAMIŞTIR”
İYİ Parti Kümesi ismine teklif üzerinde kelam alan İstanbul Milletvekili Hayrettin Nuhoğlu ise şöyle konuştu:
*Koltukta oturan Sayın Bakan bir türlü taşıdığı yetki ve sorumluluğun farkına varamamıştır. Büyük sarsıntının üzerinden yıllar geçip gittiği hâlde kendisinden evvelkiler üzere yalnızca konuşmaktadır. Bakana ve sorumluluk sahibi olan herkese sormak istiyorum: Bu sarsıntı, yapı stoku yenilenmiş Düzce’de değil de İstanbul’da olsaydı ne olacaktı?
*Ekonomik ömrü bitmiş, acil kentsel dönüşüm bekleyen binaların hâlâ envanteri bile tam olarak çıkarılamamışken İstanbul’da acil dönüştürülmesi gereken 1 milyon 300 bin konut olduğunu söyleyen Bakanın kendisidir.
*Geçen hafta Plan ve Bütçe Komitesinde eleştirilerime karşılık verirken Esenler’de 2 bin toplumsal konut yaptırdıklarıyla övünerek ‘Gelişmiş ülkeler bile bunu yapamamaktadır’ dedi ve İstanbul’un 39 ilçesinde 93 bin konutta dönüşümün devam ettiğini söyledi. Yapılanları kâfi görüyorsa şayet bu anlayışla İstanbul’daki değişim onlarca yıl sürer ama büyük zelzele bu değişimi bekler mi bilemem.
*Rezerv yapı alanı ilan edilen yerlerde yandaşlara para kazandırma peşinde koşacaklarına, kanal görünümlü akıllı kent kurup çok fazla para kazanma hayalleri kuracaklarına gerçeklerle yüzleşmeyi ve kendilerine gelmeyi öneriyorum. Kaybedilecek vakit kalmamıştır, derhâl dönüşüm bekleyen bütün binalara el atılmalı, tahlil getirilmelidir.
*Çözüm için Zelzele Kurulunun hazırladığı rapora uygun olarak lokal idarelerimiz, üniversitelerimiz, mühendis odaları ve ehil sivil toplum kuruluşlarıyla bir arada bu sarsıntı sorunu tahlile kavuşturulmalıdır.
“DEVLETİN KENDİ KURUMU KENDİ ÖNLEMLERİNİ ALMIYOR”
HDP İstanbul Milletvekili Ali Kenanoğlu ise şu değerlendirmeleri yaptı:
*Deprem Araştırma Komitesi’ne gelen kurumlar öncelikle, örneğin 99’dan sonra kamu binalarında nasıl önlemler aldıklarını, kamu binalarını nasıl sarsıntıya güçlü hâlâ getirdiklerini anlattılar. Lakin artık Düzce Gölyaka sarsıntısında görüyoruz ki ya, kamu binası olan adliye, perman perişan olmuş yani darmadağın olmuş.
*Yani can kaybı olmamasının tek sebebi, bu zelzelenin gece saat 4’te olmasından kaynaklı şayet zelzele gündüz olmuş olsaydı bu adliyede çalışan beşerler ömrünü yitirecekti; bu kadar net. Devletin kendi kurumu kendi önlemlerini almıyor. Devlet kendi kurumlarında sarsıntıya güçlü binalar üretmiyor.
*99 sonrasında bu bina, adliye tekrar yapılmış ve bu adliye şu anda hasar görmüş durumda. Bakıyoruz ki, haberlere yansıyor; bu adliyeyi yapan firmaya birçok da ihale verilmiş. Yani konu, sarsıntıya güçlü binalar üretmek değil, yandaşı nasıl varlıklı ederim hesabı içerisinde oluyor.
*O nedenle akıl bu olduğu sürece, bu halde bir idare anlayışı olduğu sürece korkarız ki İstanbul zelzelesi maalesef çok daha yıkıcı, çok daha sarsıcı olacak lakin görüyoruz ki kurumların anlattıklarına da açıkladıklarına da inanç olmuyor zira kurumlara sorsanız hiçbir sorun, hiçbir külfet yok lakin gördük ki Gölyaka’da adliye yerle bir olmuş.
AKP VE MHP’DEN RET
CHP Kümesi’nin önerisi, AKP ve MHP milletvekillerinin oyları ile reddedildi. (ANKA)