Türkiye’ye yasadışı yollarla giren göçmenler tartışmaların odağında. Göçmenlerin sonları nasıl geçtiği tartışma konusu olurken sınırdışı edilenler de gündemden düşmüyor. Bugün Ankara’dan hareket eden ve Afganistan asıllı sistemsiz göçmenleri taşıyan 9’uncu charter seferi gerçekleştirildi. Güvenlik güçlerince Türkiye’de yakalanıp gerekli süreçleri yapılan 139 Afgan sistemsiz göçmen, Esenboğa Havalimanı’ndan uçakla Afganistan’a gönderildi. Uçuş sonrası açıklama yapan Göç yönetimi Lideri Dr. Savaş Ünlü, sistemsiz göçle uğraşın Sistemsiz Göç Strateji Evrakı ve Aksiyon Planı çerçevesinde 4 ana ayak üzerinden yürütüldüğünü söyledi.
‘Mücadelenin birinci ayağı göçün kaynağı ülkelerdeki çalışmalar’
Ünlü, sistemsiz göçle uğraşın birinci ayağının göçe kaynaklık eden ülkelerde yapılan çalışmalar olduğunu belirterek, “Bu ülkelerde göçü ortaya çıkaran sebeplerin hafifletilmesi ve giderilmesine yönelik devletimizin birçok kurumunun birlikte yürüttüğü insani yardım faaliyetleri, kalkınma programları, istihdam programları üzere faaliyetlerle sistemsiz göçün doğmadan, yerinde önlenmesi hedeflenmekte. Bu çerçevede Afganistan’a geçen yıl boyunca gönderilen düzgünlük trenleri, tekrar Pakistan’a gönderilen yardımlar, Lübnan’a gönderilen yeterlilik gemileri hepinizin malumu. Tekrar İdlib’de briket mesken kampanyası ki hedeflenen 100 bin sayısına ramak kalmıştır, bu minvalde yapılan kıymetli çalışmalar. Yürütülen bu çalışmalarla bilhassa İdlib’de 4 milyon, tekrar Suriye’nin kuzeyinde hayatın normalleştirilmesine yönelik çalışmalarının yürütüldüğü Fırat Kalkanı, Zeytin Kısmı ve Barış Pınarı Harekatı bölgelerinde 2 milyon olmak üzere toplam 6 milyon Suriyelinin yerinde kalması sağlanmış ve ülkemize göçü engellenmiştir” dedi.
Ünlü, sistemsiz göçle gayretin ikinci ayağının ise hudutların aktif biçimde korunması olduğunu kaydederek, “Bu kapsamda ülkemizin hudutları 7 gün 24 saat aslıyla, son devirdeki savunma endüstrimizdeki gelişmelerin de büyük katkısıyla korunmakta. Yürütülen bu kararlı gayret sonucunda 2016’dan beri 2 milyon 760 bin sistemsiz göçmenin ülkemiz sonlarından yasa dışı girişi engellenmiştir” diye konuştu.
‘2016’dan bugüne 1 milyon 396 bin kaçak göçmen yakalandı’
Ünlü, sistemsiz göçle gayretin üçüncü ayağının ülke içerindeki aktif yakalamalar olduğunu belirterek, “Otogarlardaki ve hem ana hem tali yollardaki yol denetimleri titizlikle devam etmekte. Sistemsiz göçle çabaya ve göçmen kaçakçılığına yönelik huzur uygulamaları devam etmekte. Tekrar göçmen kaçakçılığına yönelik cezalar artırıldı. Bu çalışmalar sonucunda 2016 yılından bugüne kadar ülkemizde 1 milyon 396 bin kaçak göçmen yakalandı” sözlerini kullandı.
‘2022 yılında 124 bin 411 sistemsiz göçmen sınırdışı edildi’
Ünlü, sistemsiz göçle gayretin dördüncü ve son ayağının yakalanan sistemsiz göçmenlerin hudut dışı edilmesi olduğunu aktararak, “Tüm bu süreçlerde yakaladığınız kaçak göçmeni tutabileceğiniz bir geri gönderme merkezi kapasitenizin olması gerekmekte. 2015 yılında 1740 olan geri gönderme merkezi kapasitemiz bugün prestijiyle 20 bin 540 kapasiteye ulaşmıştır ki bu kapasite 27 AB ülkesinin toplam geri gönderme merkezi kapasitesinden fazladır. Yaptığımız çalışmalar sonucunda 2016 yılında yüzde 9-10 civarında olan geri gönderme muvaffakiyet oranı 2022 yılında hudut dışı ettiğimiz 124 bin 411 sistemsiz göçmenle yüzde 71’e ulaştı. Bu, Avrupa’da ya da dünyanın rastgele bir yerinde emsali görülmüş bir muvaffakiyet oranı değildir” dedi.
Ünlü, 2022 yılında Afganistan’a 235, Pakistan’a ise 2 charter uçuşu gerçekleştirildiğini ve toplam 237 charter uçuşuyla 45 binin üzerinde kaçak göçmenin hudut dışı edildiğini belitti. Sistemsiz göçün yalnızca Türkiye’ye yönelmediğine dikkat çeken Ünlü, “2022 yılında yalnızca Batı Balkanlar rotasından yaklaşık 150 bin kaçak geçiş vardır. Lakin AB’nin toplam geri gönderme merkezi kapasitesi bizimkinin altında. 2021 sayılarına nazaran AB genelinde yakalanan 700 bin üzerinde kaçak göçmenin 80 bin civarında bir kısmını geri göndermişler. Bu da yaklaşık yüzde 10-11’lik bir orana tekabül ediyor” sözlerini kullandı.
‘2023’te 8 bin 571 sistemsiz göçmen sınırdışı edildi’
Ünlü, yürütülen çalışmalar kapsamında 2022 yılında ülke sonlarına yönelen sistemsiz göçmen sayısında 2021 yılına nazaran yüzde 38’lik bir azalma meydana geldiğini de söyledi.
Ünlü, sistemsiz göçle çabanın 2023 yılında da devam ettiğini bildirerek, “Bugünkü sefer 2023’ün 9’uncu charter seferidir. Bu yıl toplamda 8 bin 571 sistemsiz göçmenin ülkemizden hudut dışı sürecini gerçekleştirmiş durumdayız ki; buna bugünkü sefer dahil değildir” sözlerini kullandı.
Öte yandan bugüne kadar toplam 542 bin 423 Suriyelinin ülkesine istekli geri dönüş yaptığı kaydedildi. Bununla birlikte, yasa dışı yollardan yurda girenlerin yakalanmasına yönelik gerçekleştirilen kontrol ve operasyonlar sonucunda, yılbaşından bu yana yakalanan mükerrerlikten arındırılmış sistemsiz göçmen sayısı 7 bin 599 olarak aktarıldı. 2022’de ise bu sayının 236 bin 572 olduğu belirtildi.