Eray Görgülü
Eczanelerde ilaç yokluğu giderek artarken, bulunamayan ilaçlar ortasına çocuk antibiyotiği de eklendi. Ailelerle karşı karşıya kaldıklarını belirten Muğla Eczacı Odası Lideri Serkan Tekin, “Ateşli çocuğuyla gelen aileye antibiyotik veremiyoruz. İthal ilaç yoktu, artık yerli ilaç da yok. Zira, yurt dışına kaçırılıyor. Sıhhat Bakanı, yarım saatte bunların bilgisine ulaşabilir” dedi. Sıhhat Bakanı Fahrettin Koca ise, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda sorulan bir soruya verdiği yazılı karşılıkta “Ülkemiz özelinde genele matuf ve süreğen bir sorun bulunmamaktadır” dedi.
“Yerli firmalar, yerli ilacı yurt dışına kaçırıyor”
Türkiye İlaç ve Tıbbi Aygıt Kurumu’nun (TİTCK) ilaç fiyatlarında 2022 yılı için belirlediği 7.86 TL’lik kur, 19.5 TL’ye ulaşan euro kurunun çok gerisinde kalınca, ithal ilaç kahrı giderek artmaya başladı.
Eczanelerde bir müddettir kanser, tansiyon ve kalp hastaları için kullanılan ilaçlar bulunamazken, tedarik külfeti yaşanan ilaçların ortasına yerli ilaçlar da eklendi.
Muğla Eczacı Odası Lideri Serkan Tekin
“Ürünler eczaneler üzerinden alınıyor”
Artık çocuklar için antibiyotik bile bulamadıklarını belirten Muğla Eczacı Odası Lideri Serkan Tekin, yerli ilaçların yurt dışına kaçırıldığı tezinde bulunarak, şunları söyledi: “İlaçta döviz kurunun belirleneceği Şubat ayı öncesinde her yıl emsal kasvetler yaşanırdı. İlaç depoları eserleri kısıtlı verirdi lakin bu yıl bu süreç çok farklı bir formda gelişti.
İlaç fiyatı için belirlenen 7.86 TL’lik euro kuru çok düşük kalınca ithalatçı firmalar ilaç ithal etmemeye başladı. Buna ek olarak, birtakım yerli firmalar da kur farkından ötürü birtakım yollar bularak yurt dışına ilaç kaçırmaya başladı. Bunu yapan büyük dağıtım firmaları. İhracatçı firmalar, eczaneler üzerinden eserleri alıyor ve yurt dışına çıkarıyor.
“Hekimin reçetesine müdahale eder hale geldik”
Bu yüzden ilaç kasveti had safhaya ulaşmış durumda. Kucağında ateşli çocuğuyla gelmiş aileye antibiyotik veremiyoruz. Artık doktorun reçetesine müdahale eder hale geldik. Bırakın muadilini, benzerini verelim diyoruz. Nöbetler felaket geçmeye başladı. Meslektaşlarımız nöbet tutmak istemiyor.
Ailelerle karşı karşıya geliyoruz. Şu anda bu sürecin tek mağduru çocuklar. Yarın öbür daha fazla hayati kıymet taşıyan ilaçlarla ilgili de badire yaşayacağız. Sıhhat Bakanı, bürokratlarına talimat verse, tek tuşla bu bilgilere ulaşabilirler. Talimat versin, yarım saatte raporlar önünde olur.“
“TİTCK’nın, ‘stratejik ürün’ kararı alması gerekiyor”
Aksaray Eczacı Odası Lideri Fatih Özçifçi de, birçok yerli ilacın da yasal olduğu söylenen formlarla yurt dışına çıkarılabildiğine dikkat çekti.
Firmaların, eserlerini belli ölçüde belli müddetlerle piyasaya sunduklarını, böylelikle ruhsatlarının askıya alınmadığını kaydeden Özçifçi, şunları söyledi: “TİTCK da bu eserler için ‘stratejik eser değildir’ dediği için ilacın büyük kısmı yurt dışına çıkarılabiliyor. TİTCK’nın bir an evvel piyasada bulunamayan ilaçlarla ilgili ‘bu esere gereksinim var, yurt dışına çıkmaması gerekiyor’ demesi lazım. Biz bu zahmetleri her toplantımızda gündeme getiriyoruz. Bugünlerde ilaç yokluğu sınır safhada. Cumartesi günü tüm gün nöbetçiydim. En temel ilaçları, çocuklar için yazılan antibiyotiği bulamadık. Hastalar eczane eczane dolaşıp ilaç arıyor. Meslektaşlarımız, 10 gün sonraki nöbetin gerilimini yaşıyor. Sıhhatte şiddete dönüşmesinden kaygı ediyoruz.“
Koca: Süreğen bir sorun bulunmamaktadır
Bu ortada Sıhhat Bakanı Fahrettin Koca ise, ilaç kasveti ile ilgili soruları yanıtladı. CHP Adana Milletvekili Burhanettin Bulut, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda Sıhhat Bakanlığı’nın 2023 yılı bütçe görüşmeleri sırasında Bakan Koca’ya ilaç derdinin sebeplerini sormuştu.
Bulut’a yazılı cevap veren Koca, şu sözleri kullandı: “Ülkemizde son bir yılda piyasaya arz edilen ilaç sayısı kutu bazında bir evvelki yıla göre yüzde 13.5 oranında artarak 2.6 milyar kutuya ulaşmış olup küresel seviyede yaşanan tedarik problemlerinden farklı olarak ilaçların piyasaya arzında ülkemiz özelinde genele matuf ve süreğen bir sorun bulunmamaktadır.“